Friuli Venezia Giulia - narciarska tajemnica Włoch

Friuli Venezia Giulia nie jest najbardziej znanym włoskim ośrodkiem. Nie ma najwyższych gór czy największych barów. Ma za to 140 km tras, niemalże w 100% sztucznie naśnieżanych, znacznie niższe ceny niż popularniejsze stacje, a przy tym trzyma wysoki poziom, który zaspokoi początkujących i zaawansowanych narciarzy. Poza weekendami w zasadzie nie ma żadnego tłoku. Wybraliśmy się w podróż po ośrodkach narciarskich FVG, żeby zobaczyć wszystko na własne oczy i poczuć friuliański śnieg pod nartami. 
Friuli Venecia Giulia, początek grudnia 2013 Friuli Venecia Giulia, początek grudnia 2013 fot. Franek Przeradzki

Region Friuli Venezia Giulia

Żart zaczyna się przy w samej nazwie prowincji. Słynna Wenecja nie jest w cale stolicą prowincji Friuli Venezia Giulia. Ba, nawet w niej nie leży. Wenecja, choć sąsiaduje z Friuli, jest częścią prowincji Veneto, stolicą Friuli jest natomiast Triest. Okolica w samych Włoszech ma byle jaką sławę. Friuli? Ot, takie ładna okolica gdzieś na północnym wschodzie. Zwłaszcza uczniowie włoskich szkół nie darzą jej wielką sympatią. W czasie Pierwszej Wojny Światowej stoczono tutaj wiele bitew, między innymi 12 bitew nad Soczą (włos. Isonzo). Kto raz musiał to spamiętać, nie chce więcej myśleć o Friuli.

Pod względem narciarskim FVG to dobra przestrzeń albo dla osób, które lubią jeździć samochodem po różnych stacjach regionu, lub które o samochodzie wolą podczas urlopu zapomnieć. Jeden skipass działa w ośrodkach oddalonych od siebie o wiele kilometrów. Widoki na nizinach potrafią wynagrodzić czas spędzony na dojazdach.

narty włochyfot. Franek Przeradzki

Z drugiej strony, zwłaszcza w Piancavallo, choć po części również w Tarvisio i Zoncolan-Ravascletto możemy zapomnieć o wsiadaniu do auta przez cały pobyt, ponieważ większość hoteli i apartamentów znajduje się tuż przy dolnej stacji wyciągów.

Na kolejnych slajdach przedstawiamy najważniejsze ośrodki narciarskie w regionie Friuli Venezia Giulia:

Tarvisio | Zoncolan-Ravascletto | Piancavallo | Sella Nevea | Forni di Sopra

oraz informacje praktyczne na temat FVG (ceny skipassów, dojazd, porady)

Chcesz być na bieżąco? Polub Na narty.sport.pl na FB! Możesz wygrać pobyt w takich miejscach jak to.

Monte Lussari Monte Lussari fot. Carlo Spaliviero

Tarvisio (1000 - 1750 m n.p.m.)

Na północy prowincji, przy potrójnej granicy z Austrią i Słowenią leży Tarvisio. Największy ośrodek narciarski w regionie. 80 ha tworzących 33 km przygotowanych tras. Jest tutaj jeden z najdłuższych zjazdów w regionie ? czterokilometrowa, fenomenalna Di Prampero z homologacją FIS. W 2009 roku odbywały się tutaj zawody Mistrzostw Świata kobiet w narciarstwie alpejskim. Wisienką na torcie jest malownicze sanktuarium Lussari na szczycie, na wysokość 1760 m. n.p.m (zdjęcie powyżej).

tarvisio, narty włochyźródło: www.promotur.org

Tarvisio to średniej wielkości miasteczko zamieszkałe przez nieco ponad 5000 osób. Miejscowe hotele i apartamenty mogą ugościć do 1000 odwiedzających. Tereny narciarskie są rozciągnięte wzdłuż doliny, w której leży miasto. Dolna stacja kolejki na Lussari znajduje się nieco na uboczu i z większości miejsc noclegowych trzeba do niej dojechać samochodem, autobusem lub wyciągami znajdującymi się bliżej centrum.

Polub Na narty.sport.pl na FB!

Friuli Venecia Giulia, początek grudnia 2013 Friuli Venecia Giulia, początek grudnia 2013 fot. Franek Przeradzki

Zoncolan - Ravascletto (1100-2000 m. n.p.m.)

Zoncolan i Ravascleto to dwie miejscowości po przeciwnych stronach góry Zoncolan (1750 m. n.p.m.). To najbardziej skondensowana stacja narciarska w regionie. Po stronie Zoncolan Wszystkie trasy prowadzą do jednej polany przy dolnych stacjach wyciągów. W związku z tym trudno zgubić siebie i, nie daj boże, swoje dzieci. Tam też znajduje się największych hotel po tej stronie góry (Rifugi E. Moro). W sumie do dyspozycji narciarzy jest 60ha tworzących 28km tras. Przez prawie cały narciarski dzień (mniej więcej od 9 do 15) większość stoków znajduje się w słońcu, w związku z czym łatwo złapać tutaj szczerą, południową opaleniznę. Wyjątkiem jest czarna trasa po stronie Zoncolan i połowa trasy zjazdowej do Ravascletto.

narty Włochy, ravasclettoźródło: www.promotur.org

Oprócz Rifugi E. Moro warto wspomnieć o mniejszym, ale bardzo przytulnym schronisku, którego nie znajdziemy na mapach. Jest położone bezpośrednio na stoku (przy trasie numer 4, z parkingu transportuje nas do niego ratrak). www.albergogoles.it

Zoncolan, narty włochyfot. Franek Przeradzki

Większość miejsc noclegowych ośrodka znajduje się jednak kilka kilometrów niżej, w Ravascletto albo w Sutrio i Arta Terme. W Sutrio jedna agencja zajmuje się wynajmem niemalże wszystkich dostępnych apartamentów: www.albergodiffuso.org. W Arta Terme warto wybrać się do term (czytaj więcej o Apres Ski w regionie).

narty Włochyfot. Franek Przeradzki

Friuli Venecia Giulia, początek grudnia 2013 Friuli Venecia Giulia, początek grudnia 2013 fot. Franek Przeradzki

Piancavallo (1250-1860 m. n.p.m.)

Piancavallo to stacja zaprojektowana specjalnie dla narciarzy i turystów. Nie jest starą, tradycyjną osadą, najstarsze zabudowania mają tutaj zaledwie 40 lat. Odbiera to miejscu sporo romantyzmu, czyni je natomiast bardzo praktycznym. Miejscowość została starannie zaprojektowana. Większość miejsc noclegowych znajduje się tutaj bezpośrednio pod stokiem (żadne nie dalej niż 10 minut na piechotę od wyciągu). Do dyspozycji narciarzy jest ponad 50 ha stoków tworzących 25km tras.

narty włochyfot. Franek Przeradzki

Infrastruktura narciarska Piancavallo jest na średnim poziomie, znajdują się tutaj głównie wyciągi krzesełkowe, jednak w wielu przypadkach nie wyprzęgane (czyli wolniejsze). Wyciąg na Tremol aż prosi się o powłokę chroniącą przed wiatrem.

Piancavalloźródło: www.promotur.org

Stacja szczyci się bardzo wysokimi standardami bezpieczeństwa. Zdecydowana większość tras jest starannie oznakowana i ogrodzona, a wypadkowość jest tu na jednym z najniższych poziomów w całych Włoszech. Niech to nikogo nie zwiedzie. Spod szczytu góry Tremol (2000 m. n.p.m.) rusza FIS-owska trasa do biegu zjazdowego (zdjęcie na samej górze) i zaawansowani narciarze nie będą tutaj narzekać na brak wyzwań. Piancavollo znajduje się na południowej granicy Dolomitów Friuliańskich, dzięki czemu ze szczytów rozciągają się przepiękne widoki na niziny oraz Adriatyk.

Piancavallofot. Franek Przeradzki

Polub Na narty.sport.pl na FB!

Widok na kolej górską na szczyt Lopa. Sella Nevea Widok na kolej górską na szczyt Lopa. Sella Nevea fot. Carlo Spaliviero

Sella Nevea -bez Bovecu (1140 - 2100 m. n.p.m.)

W 2009 roku stosunkowo niewielka Sella Nevea została połączona nowoczesną koleją z ośrodkiem Bovec na Słowenii. Niestety, w styczniu 2013 roku na Słowenii zawalił się jeden z głównych wyciągów. Choć na szczęście nie było na nim wtedy nikogo, to skutek jest taki, że połączenie między dwoma stacjami zniknęło do odwołania. Z pewnością nie będzie działać w sezonie 2013/14.

Bez Bovecu Sella Nevea to mała stacja (kilkanaście kilometrów tras, 38 ha). Tak naprawdę znajdują się tutaj dwie duże trasy oraz kilka mniejszych. Canin Agonistica oraz Canin Turistica. Agonistica jest stroma, twarda i świetnie zabezpieczona. Przyjeżdżają tu trenować zawodnicy z całych Włoch, również z Pucharu Świata w narciarstwie alpejskim FIS. Stok ma homologację na zawody najwyższej rangi. W Selli znajduje się też centrum treningowej włoskiej odnogi FIS.

narty włochy, sella neveaźródło: www.promotur.org

Ciężko polecić tę miejscowość typowym narciarzom rekreacyjny na cały tydzień, choć z pewnością warto ją odwiedzić choć raz podczas przy okazji pobytu w Tarvisio (30 minut drogi samochodem). Z drugiej strony, nawet w cieplejsze dni w Selli mamy bardzo duże szanse zastać twarde, zmrożone trasy. Charakterystyczny mikroklimat i odpowiednie położenie sprawia, że temperatury są tu niższe niż gdzie indziej na podobnych wysokościach i można  jeździć przynajmniej do początku maja. Miejscowość jest bardzo popularna wśród europejskich skialpinistów, a miłośnicy jazdy poza trasami znajdą tu imponujące przestrzenie do zabawy.

LAWINOWE ABC - czytaj jak bezpiecznie jeździć poza trasami.

Kilka lat temu zanotowano tu największą pokrywę śnieżną w Europie, na szczycie leżało ponad 6 metrów śniegu.

Baza noclegowa w Sella Nevea jest dość ograniczona, wszystkie miejsca można znaleźć na stronie www.sellanevea.net.

Polub Na narty.sport.pl na FB!

Forni di Sopra Forni di Sopra źródło: www.fornidisopra.com

Forni di Sopra (900-2070 m. n.p.m.)

17 km tras czyni ośrodek Forni di Sopra jeszcze mniejszym niż Sella Nevea. Nie jest zbyt atrakcyjny jako miejsce pobyt dla zaawansowanych narciarzy, chociaż z pewnością nikogo nie zawiedzie trasa ze szczytu Crusicalas oraz możliwość jazdy po lasach. To ostatnie oczywiście jeśli posiadamy sprzęt lawinowy i wiemy jak go używać.

LAWINOWE ABC - czytaj jak bezpiecznie jeździć poza trasami.

Forni Jest popularne przede wszystkim wśród rekreacyjnie nastawionych rodzin z dziećmi. Znajdują się tutaj dość duże centrum wellness, ścianka wspinaczkowa, basen, przestrzeń do biegania na nartach i inne atrakcje na aktywne spędzanie czasu po nartach.

narty włochyźródło: www.promotur.org

Friuli Venecia Giulia, początek grudnia 2013 Friuli Venecia Giulia, początek grudnia 2013 fot. Franek Przeradzki

Informacje praktyczne na temat Friuli Venecia Giulia

Kiedy jechać?

Większość terenów narciarskich Friuli leży dosyć nisko, między 1000 a 2000 m. n.p.m. Z tego powodu sezon trwa tutaj mniej więcej wtedy, kiedy w Polsce, czyli od drugiej połowy grudnia do końca marca. Są oczywiście wyjątki, na czele z zacienioną Sellą Neveą, jednak jeśli musimy zarezerwować termin wyjazdu z wyprzedzeniem, najlepiej trzymać się stricte zimowych miesięcy.

Wszystkie stacje są dość tłumnie nawiedzane na weekendy. Leżą blisko Chorwacji i Słowenii, ze względu na przystępne ceny przyjeżdżają tu również Włosi z okolicznych miejscowości. W tygodniu krajobraz zmienia się diametralnie i o tłoku na stokach możemy zapomnieć (no, może z wyjątkiem Gwiazdki).

Skipass FVG

Wyciągi w całym regionie obsługuje konsorcjum Promotur. Z związku z tym ten sam skipass działa we wszystkich ośrodkach FVG: Piancavallo, Forni di Sopra, Ravascletto-Zoncolan, Tarvisio i Sella Nevea.

Za 6 dni jazdy w sezonie dorośli zapłacą €150.

Seniorzy urodzeni po 1948 roku i młodzież z roczników 1991-1998 €132.

Nastolatkowie z roczników 1999-2005 €114.

W przypadku grup o liczebności minimum 25 osób cena spada do €108 i dostajemy jeden skipass gratis.

Dzieci urodzone przed 2005 rokiem jeżdżą za darmo w towarzystwie dorosłych. Trzeba jednak przedstawić dokument z datą urodzenia dziecka.

Jednodniowe skipassy kosztuję między €35 a €32 ( niższe ceny obowiązują w Selli i w Forni). Dla młodzieży, seniorów i dzieci przewidziano zniżki. Pełen cennik (po włosku) na stornie Promotur

Dojazd i odległości.

Bramą do FVG jest położone zaledwie kilka kilometrów od autostrady Tarvisio. Jadąc z większości miast Polski najlepiej jechać przez Czechy (Brno), następnie Wiedeń, Graz i Villach. Jak na wyjazd do Włoch, praktycznie nie ma bliższych Polsce miejscowości. Z Warszawy jest tam niewiele ponad 1000 km. Z Katowic 770 km.

Z Tarvisio do kolejnych miejscowości odległości są następujące:

Sella Nevea - 20 km, dość wąską drogą

Zoncolan - 87 km, w tym około 60 km autostradą

Forni di Sopra - 100 km, połowa autostradą

Piancavallo - 144 km, połowa autostradą, na koniec serpentyny.

W regionie i jego okolicach znajduje się kilka lotnisk, jednak ciężko o wygodny transfer bezpośrednio do stacji narciarskiej. W związku z tym na miejscu najrozsądniej jest wynająć samochód, którym później można również przemieszczać się między stacjami. Jeśli chodzi o Tarvisio, najbliższe lotnisko znajduje w austriackim Klagenfurcie [70 km]. Bardziej na południu można polecieć do Triestu. Na miejscu znajduje się kilka wypożyczalni samochodów a do większości stacji narciarskich w regionie dojedziemy stamtąd w 1,5-2 godziny.

więcej informacji o całym regionie można znaleźć na stronie www.turismofvg.it

Jeśli podczas pobyt będziemy mieli dosyć narciarstwo, nic nie stoi na przeszkodzie, żeby wyskoczyć nad morze czy do Wenecji. Z żadnej stacji w regionie nie zajmie to więcej niż dwie godziny.

Informacje o apres ski w regionie znajdziecie w dedykowanym artykule Apres Ski we Friuli Venezia Giulia

tekst: Franek Przeradzki

narty włochyfot. Franek Przeradzki

Polub Na narty.sport.pl na FB!

Copyright © Agora SA